Tháp Yang Prong: Tháp Chăm duy nhất ở Tây Nguyên

Nằm khuất dưới tán lá rừng lặng lẽ, bên dòng sông Ea H’Leo và trên một khoảnh đất bằng phẳng thuộc xã Ea Rôk (huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk), tháp Chăm Yang Prong là một di tích có giá trị về mặt lịch sử – văn hoá và là một điểm du lịch lý thú ở Tây Nguyên.

Ea Súp cách trung tâm thành phố Buôn Ma Thuột khoảng 100km theo đường tỉnh lộ 1 đi về phía Tây Bắc. Nơi đây đang “chứa” một ngôi tháp Chàm cực kỳ đặc biệt và nằm khuất sâu trong những cánh rừng già vùng biên Ea Súp. Tháp nghìn năm đìu hiu, cô quạnh…

Hơn 60 cây số từ trung tâm thành phố Buôn Ma Thuột đến huyện Ea Súp đường trải nhựa rộng thênh thang, vắng người qua lại. Với những cánh rừng dọc đường đi, tạo nên cảnh sắc hai bên đường đẹp như tranh. Từ rìa huyện Ea Súp vào xã Ea Rốk tầm 20 cây số nữa…

Khi rừng già Ea Súp hiện ra, bạn không tránh khỏi cảm giác bị choáng ngợp bởi những cây cổ thụ cao to sừng sững, tán cây xòe rộng như những bàn tay khổng lồ che tối cả mặt đất. Dưới bóng râm tưởng chừng như không có lối vào ấy, bất ngờ lộ ra một con đường thâm u kéo dài đến tận chân tháp.

Tháp cổ hiển hiện trước mắt với vẻ đẹp hút hồn không thể diễn tả nổi bằng lời. Cho đến tận bây giờ, người ta vẫn chưa thể lý giải được một cách chính xác vì sao trên mảnh đất Tây Nguyên lại có thể tồn tại một tháp Chàm cổ kính vốn là “đặc sản” kiến trúc của người Chăm thường chỉ bắt gặp ở vùng Nam Trung bộ.

Ngọn tháp này quá đặc biệt bởi nó là tháp Chăm duy nhất không được xây dựng trên đỉnh đồi cao hay những vách núi dựng đứng ngập tràn nắng gió, mà lại đơn độc ẩn mình dưới bóng rừng già Ea Súp bên cạnh dòng sông Ea H’Leo hiền hòa thơ mộng. Trong không gian ấy, tháp Yang Prông như một báu vật của núi rừng, nơi thần linh ngự trị.

Toàn bộ tháp cổ được xây dựng bằng gạch nung đỏ, không có dấu hiệu của mạch vữa, chỉ một cửa thật duy nhất ở phương đông hướng về phía mặt trời mọc, ba mặt còn lại là cửa giả.  Đỉnh tháp nhọn như củ hành. Bên trong tháp có bệ thờ thần Siva dưới hình thể Mukha-Linga.

Tháp Chăm Yang Prong được đánh giá là có giá trị lớn về khảo cổ, lịch sử, văn hóa. Tuy nhiên, sau nhiều tranh cãi về công tác trùng tu từ năm 1991 cho đến nay chưa có ai quan tâm, khảo cứ thêm các vấn đề lịch sử của ngọn tháp này. Công tác quản lý, bảo vệ sau đó cũng chưa được thực sự quan tâm, cùng với những câu chuyện mang mau sắc tâm linh và những bát nhang bủa vây khắp nơi đang biến tháp Yang Prong thành một ngôi miếu thờ. Tất cả đang là mối đe dọa khiến ngọn tháp độc đáo này xuống cấp, lãng quên./.

Nguồn BMT47